Natuurbehoud: Natuurbehoudseducatie in Burgers’ Zoo en wereldwijd

Behoud van de natuur gaat altijd hand in hand met werken met mensen. Tegenwoordig zijn immers vrijwel alle bedreigingsfactoren voor wilde dieren, planten en habitats direct te herleiden naar menselijk handelen. Daarom is het ook zo belangrijk dat natuurbehoudsprojecten een gedegen en effectief educatieprogramma behelzen. Kennis opdoen, begrip en waardering kweken en anders handelen dan we tot heden gedaan hebben, is immers nodig om langdurig succes te hebben met een natuurbehoudsproject; anders blijft het dweilen met de kraan open!

Bij de projecten die Burgers’ Zoo ‘in situ’ (dus in de herkomstlanden van bedreigde diersoorten) ondersteunt, zit er altijd een educatie-element in. Op die manier creëer je medestanders bij de omwonende bevolking. Doordat gebieden die rijk zijn aan biodiversiteit vaak ook tegelijkertijd regio’s zijn met aanzienlijk minder welvaart, is ook het rekening houden met de levensbehoefte van de bevolking ter plaatse zeer belangrijk. Het Belize-project dat Burgers’ Zoo al vele jaren financieel ondersteunt, biedt bijvoorbeeld werkgelegenheid voor meer dan vijftig lokale medewerkers. De aan Burgers’ Zoo verbonden sponsorclub ‘Vrienden van Belize’ kon in de winter 2022/23 maar liefst 28.000 euro overmaken aan het project om de nieuwe kinderclubs ‘Jaguar Cubs’ in meerdere omringende dorpen te continueren en uit te breiden. Zo worden jonge mensen enthousiast gemaakt voor de natuur en een milieubewuster leven.

Maar ook in Burgers’ Zoo zelf speelt natuurbehoudseducatie een belangrijke rol. Zo lopen in ons park bijvoorbeeld al een aantal jaar lang Kinderclubs. Maar liefst 100 kinderen zijn er dit schooljaar lid van en zij krijgen elke maand een programma waarmee ze de natuur en de dieren ontdekken. Bij de oudere kinderen hebben we daarbij maandelijks een link met het milieu en natuurbehoud in het programma verwerkt. De vrijwilligersgroep van Burgers’ Zoo telt meer dan 200 mensen die zich vol enthousiasme en belangeloos inzetten voor natuurbehoudseducatie. In het jaar 2022 gaven onze vrijwillige gidsen 935 rondleidingen en bezochten 109 schoolklassen op locatie voor een programma. Daarnaast spendeerden zij meer dan 6.000 uren als vraagbaak in de zoo, bijvoorbeeld aan een infotafel met allerlei voorwerpen.

Niet alle educatie in Burgers’ Zoo is uiteraard 100% natuurbehoudseducatie, want we vertellen ook over andere thema’s die daar soms verder van afstaan. We nemen hierbij altijd een weloverwogen beslissing welk onderwerp we voor welke doelgroep op welke manier aanspreken. In 2022 pakten we op een aantal dagen écht groot uit met natuurbehoudseducatie. In het Pinksterweekend hielden we de BuurNatuur-dagen, waarbij we de lokale natuur in de schijnwerpers zetten. Een aantal lokale natuurbehoudsorganisaties presenteerden hun werk en met extra hulp van Burgers’ gidsen was er van alles te doen: bijenhotelletjes maken, braakballen uitpluizen, mini-rondleidingen over vleermuizen volgen of vogels spotten, botanisch stoepkrijten en ga maar zo door. Gedurende de BuurNatuur-actie hebben aan de kramen meer dan 5000 gesprekken met bezoekers plaatsgevonden en de evaluatie wees uit dat dit evenement zeer gewaardeerd werd. Ook dit jaar is er weer een editie van BuurNatuur dat plaats zal vinden op 3 en 4 juni. Lees hier verder voor meer informatie.

Afgelopen herfstvakantie richtten we ons meer op natuurbehoud wereldwijd. In een leuke stempelspeurtocht konden kinderen bij infotafels opdrachten doen en jong en oud kwamen meer aan de weet over de diverse projecten die Burgers’ Zoo in bijvoorbeeld Belize of Vietnam sponsort. Een fototentoonstelling liet mooie platen van de natuurbehoudshelden en hun werk zien.

Voor basisscholen bestaat de mogelijkheid om een expert in de klas aan te vragen, die in het leslokaal vertelt over bedreigde soorten en hoe iedereen ze kan helpen. De jonge professionals konden zich inschrijven voor een zomerse, een week lang durende masterclass ‘Conservation Biologie en Dierentuinen’. Ook dit jaar hebben we weer een masterclass, dit keer over Zoo Biology. Lees hier verder voor meer informatie.

Natuurbehoudseducatie is er dus in Burgers’ Zoo in de meest uiteenlopende vormen en voor allerlei doelgroepen. Het is een enorm belangrijke taak van dierentuinen om natuurbehoudseducatie zelf uit te dragen en elders te promoten. Want alleen samen met z’n allen kunnen we met succes de nodige stappen ondernemen om het verlies aan biodiversiteit tegen te gaan!