Een kleurrijke verschijning in Belize

In Belize, in Midden-Amerika, onderhoudt Koninklijke Burgers’ Zoo samen met vlinderpark Papiliorama (Zwitserland) een natuurreservaat met een oppervlakte van 234 km² . Graag vertellen we u daarom meer over de flora en fauna in dit gebied. Soms zal een interessante diersoort centraal staan, die nergens in dierentuinen gehuisvest wordt. Maar vandaag gaat het om een soort die u ook in Burgers’ Zoo kunt zien en waar recent nog een mooi foksucces is geboekt: de koningsgier!

Echt een plaatje!

Koningsgieren zijn één van de grotere gierensoorten in Midden- en Zuid-Amerika; en het is de enige soort met prachtige, opvallende kleuren. Terwijl de veren bescheiden kleuren hebben (zwart, wit en rond de nek een beetje grijs), zijn de hoofd- en nekhuid met de  kleurrijke sierplooien en huidlellen spectaculair om te zien. De kleuren en huidaanhangsels op de kop en hals ontwikkelt een koningsgier vanaf de leeftijd van ongeveer drie jaar. Pas in zijn vierde levensjaar lijkt het jong qua uiterlijk op de volwassen dieren; vermoedelijk duurt het daarna echter nog een flinke tijd totdat koningsgieren echt geslachtsrijp zijn.

Ruiken, of niet ruiken

Dierenkenners weten dat de gieren in Amerika vooral op geur afgaan om hun prooi op te sporen. Maar zoals vaak in de biologie is er ook bijna altijd een uitzondering. En in dit geval betreft dit de koningsgier. Hij kan namelijk, net als de meeste andere vogels, slecht ruiken. Om in het bos aas te kunnen vinden, houdt de koningsgier de kleinere gierensoorten goed in de gaten. Deze sporen karkassen met hun reuk op en gaan er op af. Dan weet de koningsgier dat er ergens een maaltje is. Ook al arriveert de koningsgier vaak een beetje later, met zijn sterkere snavel eet hij toch meestal als eerste. Alleen hij kan namelijk de taaie huid van grotere karkassen openrijten.

Koningsgieren in het wild

Koningsgieren kennen een vrij groot verspreidingsgebied van Zuid-Mexico tot Noord-Argentinië. In ons Shipstern-reservaat in Belize wordt deze soort ook wel eens waargenomen. Over zijn gehele leefgebied is deze gier niet acuut met uitsterven bedreigd. Maar door met name boskap neemt de populatie helaas af.

Koningsgieren in Burgers’ Zoo

Voor deze mooie soort bestaat een fokprogramma binnen de Europese vereniging van dierentuinen (EAZA), namelijk een ESB (= Europees stamboek). Burgers’ Zoo houdt namens de dierentuinvereniging voor heel Europa de gegevens van alle koningsgieren in EAZA-dierentuinen bij. Op dit moment zijn dat een kleine 100 dieren in bijna 40 dierentuinen. In Burgers’ Zoo is begin mei 2014 voor het eerst sinds een paar jaar weer een koningsgier uit het ei gekomen. Na de eerste periode op het nest is het jong vanaf augustus ook voor bezoekers in het buitenverblijf te zien. Door zijn zwarte verenkleed met hier en daar nog wat witte donsveertjes ertussen is het jong makkelijk te herkennen.